| | --kup
>> plakaty z obrazami Witkacego
--[więcej
| | |
Stanisław Ignacy "Witkacy" Witkiewicz był malarzem, eseistą, dramaturgiem i teoretykiem sztuki. Był synem Stanisława Witkiewicza, również malarza i wielkiego znawcy twórczości Jana Matejki.
W latach 1904-1910, z dwuletnią przerwą, kształcił się w dziedzinie malarstwa na krakowskiej Akademii Sztuki Pięknych w pracowniach Jana Stanisławskiego i Józefa Mehoffera. Ulubionym miejscem pobytu rodziny Witkiewiczów było Zakopane, gdzie prowadzili bardzo rozbudowane życie towarzyskie. Na salonie rodziców Witkacy spotkał i zaprzyjaźnił się z m.in. Władysławem Ślewińskim, z którym tworzył potem razem w Bretanii i Normandii. Młodzieńczy pobyt w Australii i na Cejlonie spędził na malowaniu tamtejszych krajobrazów. W 1917 roku zaciągnął się na ochotnika do Gwardii Carskiej i został ranny na froncie. Jego ranę leczono morfiną, w rezultacie czego artysta uzależnił się od niej. W Rosji Witkiewicz zetknął się z kręgami tamtejszej awangardy, względnie futurystami. Był również naocznym świadkiem Rewolucji Październikowej, która do końca życia pozostawiła skazą na jego twórczości. W swej literaturze zapowiadał właśnie ją - apokalipsę, którą dla europejskiej kultury będzie nadejście cywilizacji ze wschodu, która zniszczy w ludziach wszelkie potrzeby duchowe, zamieniając ich w cyborgi, zapewniające sobie jedynie możliwość spełnienia elementarnych potrzeb. Taki charakter mają "Szewcy" z opisami kilku rewolucji, które przeprowadzają kolejno poszczególni bohaterowie dramatu.
Po wojnie Witkacy wrócił do Polski, gdzie publikuje szereg dzieł z zakresu teorii sztuki - "Nowe formy w sztuce i wynikające stąd nieporozumienia" oraz "Szkice estetyczne".
Artystycznie związany był z polskimi formistami, aczkolwiek trudno w jego pracach nie zauważyć ciągle pewnych ech secesji. Duży wpływ miał na Witkiewicza Gaugin.
Witkacy głosił w sztuce teorie "czystej formy", tj. zerwania z wszelkimi przejawami świata rzeczywistego, bądź odczuciami artysty. Bawił się także tytułami swoich dzieł, zazwyczaj mającymi mało wspólnego z realną treścią płótna. Często malował pod wpływem morfiny i innych narkotyków. Wszystkie środki odurzające jakie zastosował podczas tworzenia danego obrazu skrzętnie odnotowywał nań w formie pierwszych liter ich nazw, obok swojej sygnatury.
Od 1924 roku Witkacy zaprzestał malowania w ogóle, poprzestając na działalności w swej "Firmie Portretowej", głównie zmuszony do tej pracy swoją sytuacją finansową. Stworzył w niej setki portretów, traktując je najczęściej czysto karykaturalnie. Powodowało to częste problemy z klientami, którzy nieświadomi charakteru prac artysty zamawiali u niego portrety, a potem nie odbierali ich oburzeni formą. W działalności portrecisty przeważa technika pastelu na kartonie.
Stanisław Ignacy Witkiewicz był również prekursorem i wielkim pionierem polskiej fotografii artystycznej. Z wielu fotogramów jakie wykonał zachowało się naprawdę niewiele, toteż cieszą się dużym wzięciem i są niezwykle cenione na rynku antykwarycznym.
17 września 1939 roku, na wiadomość o wkroczeniu wojsk bolszewickich do Polski, artysta popełnił samobójstwo przez podcięcie żył i zmarł na skutek wykrwawienia. Wiedział, że zapowiadana przez niego w pracach literackich apokalipsa właśnie się spełnia. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku podjęto starania w kierunku sprowadzenia zwłok artysty do Polski, jednak, jak się okazało potem, ekshumowano i przeniesiono do kraju zwłoki nieznanej kobiety. Toteż ciało artysty najprawdopodobniej spoczywają do dziś na obecnym terytorium Ukrainy.
Duże zasługi dla ocalenia jego twórczości Witkacego miała jego żona. Jednak i tak duża część jego dramatów scenicznych się nie zachowała. Witkiewicz jest jedną z postaci kluczowych w polskiej kulturze współczesnej, jest także jednym z najbardziej znanych polskich artystów na świecie. |