Nie ma z pewnością, w historii zbyt wielu narodów, dzieła, które by wrosło w ogólnonarodową świadomość w stopniu podobnym, jak "Poczet Królów i Książąt Polskich" Jana Matejki wrósł w mentalność Polaków. Wspaniała seria Matejki, można powiedzieć, utraciła swą rolę artystyczną, stając się dla wielu wręcz dokumentem historycznym.
Zatarł się nawet w pamięci fakt, że Matejko wykonał rysunki na zamówienie, jako ilustracje do albumu dla wiedeńskiego wydawcy.
Dzieła oderwały się od formy albumu w której je za życia artysty wydano. Nikt już nie łączy ich z oryginalnymi tekstami. "Poczet..." jest narodową relikwią nie mniejszą od "Damy z gronostajem" czy Arrasów Wawelskich. Jednak nie w formie materialnej, która spoczywa w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. "Poczet Królów Polskich" jest relikwią wyobrażeń i wyobraźni narodu, skarbem świadomości i jej utrwaleniem, które w tradycję tchnęło nowe życie.

--[pokaż całą biografię